Kakaretso ea balemi ba tamati ba 5, ba boleng bo fetang lihekthere tse 39 tsa tlhahiso ea sethopo, ba atlehile ho loantša kokoana-hloko ea tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) naheng ea Netherlands. Tšoaetso e fetileng e boetse e rarollotsoe ka katleho ho molemi oa limela. Mehato e sebetsa ho balemi ba 4 ba amohetseng limela ho tsoa ho molemi.
Taolo ha ea ka ea atleha hohle, ho latela ntlafatso ea NVWA le Pest Report e ncha, hobane ToBRFV e ile ea boela ea fumanoa lijalong tse ncha libakeng tsa 4.
Ka kakaretso, lihekthere tse 434.5 hajoale li ntse li hlokometsoe ka molao, tse ikarabellang bakeng sa libaka tse 23 tsa tlhahiso ka kakaretso.
Sejalo se tšoaelitsoeng, setšoantšo: NVWA
23 tšoaetso
Boemo ho tloha ka la 29 Tšitoe 2020 ke ka tsela e latelang:
8 masepaleng oa Westland
5 masepaleng oa Hollands Kroon
2 masepaleng oa Lansingerland
1 masepaleng oa Reimerswaal
1 masepaleng oa Haarlemmermeer
1 masepaleng oa Horst aan de Maas
1 masepaleng oa Goeree Overflakkee
1 masepaleng oa Brielle
1 masepaleng oa Steenbergen
1 masepaleng oa Zuidplas
1 masepaleng oa Westvoorne
Balemi ha joale (karolo e 'ngoe) ba fetohetse lijalong tse ling kamora ts'oaetso ka lebaka la vaerase. Le bona, joalo ka balemi ba seng ba qalile ho lema tamati hape, ba lula ba le tlas'a tlhokomelo 'me ba tlameha ho lokolloa ka molao ka mor'a tlhahlobo e pheta-phetoang.
Molemi oa limela joalo ka mohloli
Taba ea molemi oa semela e ile ea totobala ha molemi a fumana matšoao sejalong sa hae se senyenyane sa tamati qetellong ea lehlabula le fetileng. Sena se ile sa tlalehoa, ka mor'a moo NVWA e ile ea qala lipatlisiso tsa morao-rao. Nakong ea lipatlisiso tseo, ho ile ha hlaha molemi oa bobeli, eo le eena a neng a e-na le matšoao a sejalo se senyenyane ho tsoa ho molemi ea amehang oa semela.
Bahlahlobi ba ile ba hlahloba ka botlalo le ho etsa sampole lihlopha tsohle tsa limela ho molemi oa semela. Tšilafalo e ile ea fumanoa ka lihlopha tse peli tsa limela. Ka lebaka la maemo a matle a ho hōla, limela tsena li ile tsa fanoa pele ho kemiso ea pele, e le hore liphello tsa lipatlisiso li ne li sa tsejoe ho fihlela ka mor'a ho pepa.
Haeba lotho eohle ea peo e lekoa e le mpe ho molemi oa semela, 'me molemi a lumela ho amohela limela, ho ka khoneha ho romella molemi Netherlands.
Tahlehelo ea kotulo le litšenyehelo tse ling
Balemi ba 4 ba amohetseng limela hajoale ba sebelisa mehato e tiileng ea bohloeki. Kotulo le thekiso ea tamati e ka tsoela pele.
Balemi ba tlaleha tahlehelo ea lijalo ea 5-30% ha ho ka ba le tšoaetso. Maemong a mang e ne e boetse e le ka tlase ho 5% bakeng sa balemi. NVWA e hakanya hore sena se bitsa molemi li-euro tse likete tse 5 ho isa ho tse 10 ka hektare bakeng sa ho tlosa le ho lahla lijalo.
Lipatlisiso tsa mohloli ka lotho ea peo
NVWA e tlaleha bonyane mehloli e 3 ea ho phatloha ha vaerase Netherlands. Ho fihlela joale, lotho ea peo e lekiloeng hantle e ne e ke ke ea amahanngoa le ho qhoma ho itseng har'a balemi. Maemong a 4, ho lekoa ha lotho ea peo le balemi ba amehileng ho hlahisitse tlhahlobo e ntle. Ha ho hlake hore na sehlopha sa peo se boletsoeng ka holimo le sona se lebisitse tšoaetsong mona, kaha tatellano ea vaerase e ne e sa khonehe.
Boikarabello ba ho tlaleha
Ho tloha ka la 1 Pulungoana 2019, ToBRFV e khethiloe ke Khomishene ea Europe e le setho se tlas'a taolo (karantine pest). Ke kahoo ho nang le mosebetsi oa ho tlaleha ho mang kapa mang ea belaellang boteng ba kokoana-hloko ena. Haeba motho a sa tlalehe, joale ho na le tlōlo ea molao 'me NVWA e tla tiisa.
Kokoana-hloko ena, e bakang tšenyo e khōlō lijalong tsa pepere le tamati, ha e kotsi ho batho.