Bafuputsi ba Cambridge ba bontšitse hore limela li khona ho laola k'hemistri ea bokaholimo ba tsona ho etsa matšoao a hlakileng a bonoang ke linotši.
Le hoja lipalesa tse ngata li hlahisa mebala e bonahalang e le mebala-bala 'me e sebetsa e le pontšo ho batho ba tsamaisang peō, lipalesa tse ling li boetse li etsa lipaterone tse nyenyane haholo tsa mahlakore a mararo holim'a mahlaku a tsona. Maqhubu ana a bapileng a bonahatsa bolelele bo khethehileng ba maqhubu a khanya ho hlahisa khanya e sa bonahaleng ka linako tsohle mahlong a batho, empa e bonoa ke linotši.
Ho na le tlholisano e ngata bakeng sa tlhokomelo e tsoang ho ba tsamaisang peō le-ho fanoe ka hore 35% ea lijalo tsa lefats'e li itšetlehile ka likokoana-hloko tsa liphoofolo-ho utloisisa hore na limela li etsa lipaterone tsa petal tse khahlisang likokoana-hloko e ka ba tsa bohlokoa bakeng sa ho tsamaisa lipatlisiso le maano a nakong e tlang a temo, mefuta-futa ea limela le paballo.
Patlisiso e etelletsoeng pele ke sehlopha sa Moprofesa Beverley Glover Lefapheng la Saense ea Limela la Cambridge e senotse hore ho na le ho hongata ka mokhoa oa petal ho feta kamoo ho bonoang. Liphetho tse fetileng li bonts'itse hore ts'ebetso ea ts'ebetso ea ts'ebetso e tšesaane, e sireletsang cuticle ka holim'a mahlaku a manyenyane a ntseng a hōla a ka 'na a etsa hore ho be le mapheo a manyenyane haholo.
Lithapo tsena tse hlophisitsoeng hantle li sebetsa joalo ka likhoele tsa phallo tse bonts'ang bolelele bo fapaneng ba maqhubu a khanya ho theha phello e fokolang ea boputsoa ba halo boputsoa ba UV eo linotši li ka e bonang. Leha ho le joalo, ho ne ho sa utloisisoe hore na ke hobane’ng ha li-striction tseo li hlaha lipalesang tse itseng kapa likarolong tse itseng feela tsa mahlaku.
Edwige Moyroud, ea qalileng lipatlisiso tsena lab ea Moprofesa Glover 'me hona joale a etella pele sehlopha sa hae sa lipatlisiso Sainbury Laboratory, o thehile hibiscus ea Australia, Venice mallow (Hibiscus trionum), e le mofuta o mocha oa ho leka ho utloisisa hore na joang le neng. li-nanostructures tsena lia ntlafala.
Dr. Moyroud o itse: "Mohlala oa rona oa pele o ile oa bolela esale pele hore na lisele li hōla hakae le hore na lisele tseo li etsa li-cuticle tse kae e ne e le lintlha tsa bohlokoa tse laolang ho thehoa ha striations," ho boletse Dr. Moyroud, "empa ha re qala ho leka mohlala ho sebelisa mosebetsi oa teko ho Venice mallow re fumane hore sebopeho sa bona se boetse se itšetlehile haholo ka k'hemistri ea cuticle, e amang tsela eo cuticle e arabelang ka eona ho matla a bakang ho tsuba."
"Potso e latelang eo re batlang ho e hlahloba ke hore na lik'hemik'hale tse fapaneng li ka fetola thepa ea mochine oa cuticle joang, e le thepa ea ho haha nanostructure. E ka 'na eaba metsoako e sa tšoaneng ea lik'hemik'hale e fella ka hore ho be le cuticle e nang le sebōpeho se sa tšoaneng kapa e sataletseng ka tsela e fapaneng 'me kahoo ho na le litsela tse sa tšoaneng tsa ho sebetsana le matla ao lisele li kopanang le tsona ha petal e ntse e hōla.
Morero ona o senotse hore ho na le ts'ebetso e kopaneng e sebetsang 'moho le ho lumella limela ho bopa bokaholimo ba tsona. Ngaka Moyroud o ile a phaella ka ho re, "Limela ke litsebi tsa k'hemistri tse tsotehang 'me liphetho tsena li bontša kamoo li ka fetolang k'hemik'hale ea cuticle ea tsona ho hlahisa libopeho tse fapaneng ho pholletsa le mahlaku a tsona. Mekhoa e entsoeng ka tekanyo e nyenyane haholo e ka phethahatsa mesebetsi e fapa-fapaneng, ho tloha ho puisano le likokoana-hloko ho ea ho itšireletsa khahlanong le liphoofolo tse jang limela kapa likokoana-hloko.
"Ke mehlala e tsotehang ea mefuta-futa ea ho iphetola ha lintho 'me ka ho kopanya liteko le mekhoa ea computational re qala ho utloisisa hamolemonyana hore na limela li ka li etsa joang."
Liphetho li tla phatlalatsoa ho Biology ea morao-rao.
"Litlhaloso tsena li boetse li na le thuso bakeng sa mefuta-futa ea limela le mosebetsi oa paballo hobane li thusa ho hlalosa hore na limela li sebelisana joang le tikoloho ea tsona,” ho boletse Moprofesa Glover, eo hape e leng motsamaisi oa Univesithi ea Cambridge Botanic Garden, eo ho eona bafuputsi ba ileng ba qala ho hlokomela lipalesa tse khanyang tsa Venice mallow.
Ka mohlala, mefuta e amanang haufi-ufi empa e hōlang libakeng tse sa tšoaneng tsa libaka e ka ba le mefuta e sa tšoaneng ea petal. Ho utloisisa hore na ke hobane’ng ha petal pattering e fapana le hore na sena se ka ama kamano pakeng tsa limela le likokoana-hloko tsa tsona joang ho ka thusa ho tsebahatsa maano a tsamaiso ea nakong e tlang ea tsamaiso ea tikoloho le paballo ea mefuta-futa ea limela.”
Ho etsa lipatlisiso ka se tsamaisang 3D petal patterning
Bafuputsi ba ile ba nka mokhoa oa mohato oa ho etsa lipatlisiso. Ba ile ba qala ho bona tsoelo-pele ea petal mme ba hlokomela hore mekhoa ea cuticle e hlaha ha lisele li lelefala, ho fana ka maikutlo a hore kholo e bohlokoa. Eaba ba etsa qeto ea hore na ho lekanya likarolo tsa 'mele tse amanang le kholo, joalo ka katoloso ea lisele le botenya ba cuticle, ho ka bolela esale pele ka mokhoa o lekaneng mekhoa e bonoang,' me ba fumana hore ha ba khone. Eaba ba nka mohato o khutlela morao ho leka ho fumana hore na ke eng e sieo.
Thepa ea thepa, ebang ke inorganic kapa e hlahisoang ke lisele tse phelang joalo ka cuticle, e kanna ea ipapisa le mofuta oa lik'hemik'hale oa thepa ena. Ba nahanne ka sena, bafuputsi ba ile ba etsa qeto ea ho sheba k'hemistri ea cuticle, 'me ba fumana hore, ka sebele, ena ke ntho e laolang. Ho etsa sena, ba ile ba qala ka ho sebelisa mokhoa o mocha o tsoang lefapheng la k'hemistri ho hlahloba sebopeho sa cuticle lintlheng tse khethehileng haholo ho pholletsa le petal. Sena se bontšitse hore libaka tsa petal tse nang le libopeho tse fapaneng (tse boreleli kapa tse striated) le tsona li fapane ka k'hemistri ea bokaholimo ba tsona.
Ha ba bapisoa le cuticle e boreleli, ba fumane hore striated cuticle e na le maemo a phahameng a dihydroxy-palmitic acid le boka le maemo a tlase a metsoako ea phenolic. E le ho hlahloba hore na k'hemistri ea cuticle e ne e hlile e le ea bohlokoa, joale ba ile ba bula tsela ea transgenic Hibiscus ho fetola k'hemistri ea cuticle ka ho toba limela, ba sebelisa liphatsa tsa lefutso tse tšoanang le tse tsejoang ho laola tlhahiso ea limolek'hule tsa cuticle semela se fapaneng sa mohlala, Arabidopsis.
Sena se bontšitse hore sebopeho sa cuticle se ka fetoloa, ntle le ho fetola kholo ea lisele, feela ka ho fetola sebopeho sa cuticle. Khemistri ea cuticle e ka laola ho phutha ha eona ha 3D joang? Bafuputsi ba nahana hore ho fetoha ha cuticle k'hemistri e ama thepa ea mechine ea cuticle kaha, esita le ha e otlolloa ho sebelisoa sesebelisoa se khethehileng, mahlaku a transgenic a nang le li-cuticle tse boreleli a ile a lula a le boreleli, ho fapana le a tsoang limela tse hlaha.